Ο διευθυντής ορχήστρας Θεόδωρος Κουρεντζής θα μπορούσε να εκπροσωπήσει το τέλειο success story. Ένας νεαρός μουσικός αναζητά το όνειρο του στη Ρωσία αφήνοντας την υποτροφία για τη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης. Και τα καταφέρνει. Και αποκτά τεράστια φήμη παγκοσμίως. Και αποκτά κοινό που υποκλίνεται στην τέχνη και στο ταλέντο του. Ο δάσκαλος του στο Ωδείο της Πετρούπολης, Ilya Musin, έχει δηλώσει χαρακτηριστικά «Είχα πολλούς μαθητές. Μια ιδιοφυία. Τον Τεοντόρ».
Για τον Θεόδωρο Κουρεντζή η αναβίωση της κλασικής μουσικής είναι σκοπός ζωής. «Η μουσική δεν είναι επάγγελμα, είναι αποστολή». Γι’ αυτό και επιθυμεί στην πραγματικότητα να δημιουργήσει έναν «κόσμο» όπου θα συναναστρέφεται με ανθρώπους με τους οποίους θα μπορούν να μιλούν την ίδια μουσική γλώσσα, όπου θα αναβιώσουν όλα όσα έχουν αλλοιωθεί. Η διαμονή του στην ήσυχη, ιστορική πόλη Πέρμ αποτελεί για εκείνον σπουδαίο βήμα τονίζοντας σε κάθε ευκαιρία τον έντονα δημιουργικό και πρωτοποριακό πυρήνα της. Το ιδανικό έδαφος για εκείνον και το μουσικό σχήμα του MusicAeterna, το οποίο συνέθεσε κατόπιν εξαντλητικής έρευνας, με καλλιτέχνες που ξέρουν να ονειρεύονται, που έχουν παιδεία. «Για εμάς αυτή η “εξορία” είναι όμορφη. Μας βοηθά να διαμορφώσουμε μια νέα μουσική πραγματικότητα, κόντρα στο μουσικό κατεστημένο που κυριαρχεί». Ο ίδιος, η ορχήστρα και η χορωδία του μαζί με τους παραγωγούς και τους τεχνικούς οι «αντάρτες» του, όπως τους αποκαλεί περνούν εβδομάδες ζώντας πραγματικά μέσα στο θέατρο, παράγοντας μουσική όλη μέρα, ποιώντας «χειροποίητη τέχνη» όπως την ορίζει ο 45χρονος πολυβραβευμένος διευθυντής ορχήστρας.
«Κάθε παράσταση μοιάζει με εγκυμοσύνη. Μια διαδικασία που γεννά όνειρα και την προσμονή ενός θαύματος. Αν δεν το σκέφτεσαι έτσι, χάνεις όλη την ουσία της μουσικής»
Ειδήμονες και λάτρεις του είδους συμφωνούν σχεδόν ομόφωνα ότι στα έργα του ακούει κανείς ήχους που μοιάζουν πρωτόγνωροι, φωνές που αγγίζουν τα επίπεδα της Κάλλας και του Καρέρα. Ο Κουρεντζής έχει αποδείξει ότι έχει το ταλέντο να ανακαλύπτει νέα στοιχεία σε έργα μεγάλων συνθετών, να ανακαλύπτει μυστικά καλά κρυμμένα σε παρτιτούρες αιώνων, να πείθει τους συνεργάτες του να ξεπερνούν τα όρια τους και με τον ίδιο διεισδυτικό τρόπο να αγγίζει την ψυχή των ακροατών. «Αυτό που τελικά συγκινεί είναι η δουλειά, το μεράκι του καλλιτέχνη που “σφαδάζει” μέσα σε ένα έργο για να μείνει ζωντανός. Ο καλλιτέχνης εκφράζει όλες του τις ανησυχίες στον κόσμο και τον καλεί να συνεκφραστούν».
Το 2016 με την ηχογράφηση του έργου «Ντον Τζοβάννι» ολοκλήρωσε θριαμβευτικά το τετραετές δισκογραφικό αντισυμβατικό εγχείρημά με την οπερατική τριλογία των Μότσαρτ-Λορέντζο Ντα Πόντε (Ντον Τζοβάννι, Γάμοι του Φίγκαρο, Έτσι Κάνουν Όλες). Μια προσέγγιση που εξέπληξε κοινό και κριτικούς με πολλούς να παραδέχονται ότι μέσα από την προσέγγιση του ξανασυστήθηκαν με τον Μότσαρτ. «Για μένα» θα πει ο ίδιος «είναι ο μεγαλύτερος μουσικός όλων των εποχών. Καταφέρνει αφού χτίζει ένα άρτιο δημιούργημα να χωράει εκεί ένα “ψεγάδι”, να τοποθετεί το «φίδι» στη μέση του ναού. Όλοι παραμένουμε μαθητές μπροστά του». Ένα σημαντικό στοιχείο σε αυτά τα έργα είναι η προσπάθεια του Κουρεντζή να εναντιωθεί στην εμμονή της βιομηχανικής πρακτικής που μειώνει τη μουσική αναδεικνύοντας τη φωνητική ένταση. «Οι δεσπόζουσες φωνές ανταποκρίνονται σε όλο και μεγαλύτερες αίθουσες. Αλλά ξεχάσαμε ότι η φωνή είναι παλέτα τονικών χρωματισμών, ο τρόπος με τον οποίο ο τραγουδιστής διοχετεύει τη μουσική στο κοινό. Αυτή η μαγεία χάθηκε».
Ένας μαέστρος σούπερ σταρ. Ένας καλλιτέχνης που τον αναγνωρίζουν ως ανατρεπτικό και όμως εκείνος θεωρεί ότι θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο ριζοσπαστικός. Ένας καλλιτέχνης που θεωρεί ότι την τέχνη του δεν χρειάζεται να την επιβάλλει μόνο και μόνο επειδή συνοδεύεται από ένα συγκεκριμένο status. «Στην κλασική μουσική φτάνει κανείς μόνο όταν αρχίζει να αναζητά τον εαυτό του, όταν “ψάχνεται” μέσα του. Η κλασική μουσική δεν πρέπει να εικονογραφεί. Πρέπει να σε ταξιδεύει, στο ανύπαρκτο».
Η έμπνευση δεν έρχεται μόνο από το φρέσκο και το καινούργιο, αλλά από το παρελθόν, την ιστορία»
Orchestra director Teodor Currentzis could be typical of the perfect success story. A young musician is searching for his dream in Russia opting out of his scholarship for the Metropolitan Opera House in New York. And his dream comes true. And he gains tremendous reputation worldwide. And he acquires an audience that bows to his art and talent. His teacher at the Petrograd Conservatory, Ilya Musin, has said “I had a lot of students but only one genius, Teodor“.
For Teodor Currentzis the revival of classical music is his life’s mission. “Music is not a profession, it is a mission.” That is why he really wants to create a “world” where he will be in touch with people who can all speak the same language of music and they will revive everything that has been altered. Living in the quiet, historic town of Prem is a big step for him, emphasizing at every opportunity how creative and pioneering this town is. It is the ideal environment for him and the music group Musica Eterna, which he put together after exhaustive research, comprises artists who know how to dream, who are educated. “For us this” exile “is beautiful. It helps us to shape a new musical reality, against the predominant musical establishment “. His orchestra and his choir together with producers and technicians their “rebels”, as he calls them spend weeks actually living in the theater, producing music all day, making “handmade art” as the 45 year old award-winning orchestra conductor puts it.
In 2016, with the recording of “Don Giovanni”, he completed triumphantly the four-year record-breaking unconventional venture with Mozart-Da Ponte’s opera trilogy (Don Giovanni, The Marriage of Figaro, Thus Do They All). An approach that amazed both audiences and critics, with many admitting that through his approach they were reintroduced to Mozart. “For me” he will say “he is the greatest musician of all time. He manages to create perfection and to put a “blemish” there, to place the “snake” in the middle of the temple. We are all his students. “An important element in these works is Kourenzi’s attempt to oppose the persistence of industrial practice that reduces music by raising vocal tension. “Dominant voices respond to larger and larger rooms. But we forgot that the voice is a tonal palette, the way the singer delivers music to the audience. This magic has been lost. Experts and lovers of the genre agree almost unanimously that in his works one can hear sounds that are unprecedented, voices touching the levels of Callas and Carreras.
Teodor Currentzis has a proven talent to discover new elements in works of great composers, to discover secrets well hidden in scores of centuries, to persuade his associates to overcome their limits and to penetrate the soul of the listeners in the same intrusive way. “What ultimately moves is the work, the passion of the artist who” is writhing “in a work trying to stay alive. The artist expresses all his concerns to the world and calls on it to share them with him”.
A superstar conductor . An artist who all recognize as being subversive, and yet he thinks he could be even more radical. An artist who feels that his art does not need to be imposed upon just because it is accompanied by a certain status. “One comes to Classical music only when one starts to look for oneself when one is “ seeking “ internally. Classical music should not be illustrated. You need to travel to the nonexistent. “
The inspiration comes not only from the fresh and the modern, but also from the past, our history.